مطالعه تولیدات، اثرگذاری و مشارکت علمی کشورهای منطقه خاورمیانه در پایگاه اسکوپوس

هدف: پژوهش حاضر به بررسی تولیدات، اثرگذاری و مشارکت علمی 16 کشور منطقه خاورمیانه در پایگاه اسکوپوس طی یک دوره زمانی ده ساله (1999-2008) می­پردازد. روش/ رویکرد پژوهش: جامعه پژوهش حاضر که به روش پیمایشی انجام شده ­است را تعداد 444715 مدرک تشکیل می­دهند که حداقل یکی از نویسندگان آن دارای وابستگی سازمانی به دانشگاه­ها و مؤسسات پژوهشی کشورهای منطقه خاورمیانه هستند و طی سال­های1999- 2008 در پایگاه اسکوپوس نمایه شده­اند. یافته­ها: بررسی تولیدات و استنادهای کشورهای منطقه خاورمیانه بیان­گر این است که بیشترین تعداد مقالات مربوط به ترکیه و بیشترین استنادهای دریافتی و خوداستنادی مربوط به رژیم اشغالگر قدس بوده است. همچنین 67/14 درصد از مقالات و 74/7 درصد از استنادهای منطقه به پژوهشگران ایرانی تعلق دارد. از سوی دیگر تولیدات علمی کشور در پایگاه اسکوپوس با دریافت 25/3 استناد به­طور متوسط، از اثرگذاری پایینی برخوردار بوده است و از نظر شاخصِ اثرگذاری، ایران در رتبه سیزدهم منطقه قرار دارد. بررسی همکاری­های علمی کشورهای منطقه نشان­گر این است که کشور یمن دارای بیشترین همکاری بین المللی در تولیدات علمی خود بوده و1/23 درصد از تولیدات علمی ایران نیز حاصل همکاری­های بین المللی است. نتیجه­گیری: کشورهای منطقه خاورمیانه درمجموع با انتشار 3 درصد از کل تولیدات و دریافت 4/2 درصد از کل استنادهای پایگاه اسکوپوس، از سهم نسبتاً کمی در تولیدات علمی جهانی این پایگاه برخوردارند.